بسیاری از پدر و مادرها وقتی جواب آزمایش گروه خونی فرزندشان را می‌گیرند، تعجب می‌کنند و می‌پرسند چطور ممکن است گروه خونی کودک با ما فرق داشته باشد. در واقع این موضوع کاملاً طبیعی است و به نحوه‌ی انتقال ژن‌ها از والدین مربوط می‌شود. هر انسان دو ژن برای تعیین گروه خونی دارد؛ یکی از پدر و یکی از مادر. ترکیب این دو ژن نوع نهایی گروه خونی را مشخص می‌کند.
چهار گروه خونی اصلی وجود دارد: A، B، AB و O. ژن‌های A و B ژن‌های قوی یا غالب هستند و ژن O ضعیف یا مغلوب است. به همین دلیل ممکن است پدر و مادر با گروه‌های خاصی، کودکی با گروه خونی متفاوت داشته باشند. دانستن این نکته به والدین کمک می‌کند تا از تعجب یا نگرانی بی‌دلیل جلوگیری کنند.
گروه‌های خونی و ترکیب‌های احتمالی
| گروه خونی پدر | گروه خونی مادر | گروه خونی احتمالی کودک |
|---|---|---|
| O | O | O |
| A | O | A یا O |
| B | O | B یا O |
| A | B | A، B، AB یا O |
| AB | O | A یا B |
| AB | AB | A، B یا AB |
همان‌طور که می‌بینید، برخی ترکیب‌ها می‌توانند چند نتیجه‌ی مختلف داشته باشند. مثلاً اگر پدر گروه خونی A و مادر گروه خونی B داشته باشد، کودک می‌تواند هر چهار گروه خونی اصلی را داشته باشد. اما اگر هر دو والد گروه خونی O داشته باشند، کودک فقط O خواهد شد.
نکته مهم درباره مثبت و منفی بودن خون (Rh)
علاوه بر نوع گروه خونی، عامل دیگری به نام Rh یا فاکتور “آرهاش” هم وجود دارد که می‌تواند مثبت یا منفی باشد. این موضوع در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. اگر مادر Rh منفی و پدر Rh مثبت باشد، ممکن است بدن مادر در برابر خون جنین واکنش نشان دهد. در این شرایط پزشک با تزریق آمپول آنتی-D از بروز مشکل در بارداری‌های بعدی جلوگیری می‌کند.
جمع‌بندی
دانستن گروه خونی فقط برای تزریق خون نیست، بلکه آگاهی از آن به والدین کمک می‌کند تا در دوران بارداری و بعد از تولد کودک تصمیمات دقیق‌تری بگیرند. پیشنهاد می‌شود هر دو والد پیش از بارداری یا در ماه‌های اول آن، آزمایش گروه خونی و Rh خود را انجام دهند. این آگاهی ساده، گامی مؤثر در مسیر حفظ سلامت کودک است.